Przekonania to pewne generalizacje na temat otaczającego nas świata, które towarzyszą każdemu z nas. Są to utrwalone teorie i opinie, które kształtują się na podstawie różnych doświadczeń. Zestaw takich przekonań determinuje nasze zachowanie każdego dnia. Wiele przekonań powstaje już w okresie dzieciństwa. Jeśli przykładowo mama we wszystkim wyręcza dziecko, to może wykształtować się przekonanie “na pewno sam sobie z tym nie poradzę”. W konsekwencji będzie prowadzić to do niższej samooceny i wiary we własne możliwości. Skoro przekonania są tak silnie w nas ugruntowane, to pojawia się pytanie: jak zmienić swoje przekonania? Czy w ogóle jest to możliwe?
Przekonania wspierające i ograniczające
Przekonania można podzielić na 2 grupy: wspierające i ograniczające.
Te pierwsze pomagają nam w życiu, pchają do działania, dodają sił. Mogą one np. brzmieć:
- mam wpływ na to, jak wygląda moje,
- jestem wystarczająco dobry, by to zrobić,
- mogę liczyć na osoby, które mnie otaczają
- ludzie przekazują mi informacje zwrotne, dzięki którym mogę się rozwijać,
- potrafię odnieść sukces.
Te nad którymi warto pracować, to przekonania ograniczające. Są to np.
- nie dam rady znaleźć nowej pracy,
- ja się do tego nie nadaję,
- każdy człowiek jest egoistą,
- nie jestem wystarczająco inteligentny,
- życie jest zbyt ciężkie.
Przekonania mają ogromny wpływ na nasze działania, rozwój, zachowanie, budowanie relacji oraz inne obszary życia. Wszystkie przekonania, niezależnie czy są wspierające czy ograniczające, dla Ciebie są prawdą. Dlatego zachowujesz się według tego, w co wierzysz. Twoje działania są odzwierciedleniem Twoich przekonań o sobie, o innych i o świecie.
Jak zmienić?
Podstawą zmiany zachowań, jest praca nad zmianą przekonań. Nie obiecuję, że będzie ona łatwa. Wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania. W końcu to praca nad przekonaniami, na które pracowałeś wiele lat 🙂 Nie można oczekiwać, że po jednym ćwiczeniu wszystko się zmieni i zaczniesz zdobywać świat. Na to potrzeba czasu. Ale przecież on i tak płynie, więc może warto spróbować?
Aby zmienić przekonanie muszą zostać spełnione 3 warunki:
- Musisz chcieć się zmienić – odpowiedz sobie szczerze, czy na 100% chcesz zmienić dane przekonanie.
- Musisz wiedzieć, jak to zrobić – przykładowe ćwiczenie na zmianę przekonań znajdziesz poniżej.
- Musisz dać sobie szansę na zmianę i uwierzyć, że jest to możliwe – jednocześnie uzbroić w cierpliwość oraz regularność wykonywania ćwiczeń.
Czas na obiecane ćwiczenie na zmianę przekonań.
- Wypisz przekonania, które Cię ograniczają i są dla Ciebie niekorzystne.
- Zastanów się, jak te przekonania ograniczające wpływają na Twoje życie. Jakie negatywne konsekwencje z nich wynikają?
- Wróć do punktu 1. Do każdego przekonania określ nowe przekonanie, które będzie jego przeciwieństwem i zapisz je w pozytywnej formie. Ważne, aby te przekonania były neutralne, a nie przesadzone w pozytywną stronę. Na przykład jeśli Twoim przekonaniem ograniczającym jest „jestem głupi”, to nowe przekonanie może brzmieć „jestem mądry”, ale nie „jestem bardzo mądry”. Jeśli uważasz, że „ludzie mnie krytykują”, to nowym przekonaniem może być „ludzie przekazują mi informacje zwrotne, dzięki którym mogę się rozwijać”.
- Zastanów się i zapisz, jakie pozytywne konsekwencje będzie mieć wiara w nowe, wzmacniające przekonania? Co dzięki nim możesz zyskać?
- Do każdego przekonania z punktu 3 dopisz co najmniej 5 historii z Twojego życia, które będą potwierdzeniem tego przekonania. Jeśli np. Twoim nowym przekonaniem jest „jestem mądry”, to wypisz te sytuacje, w których tak się czułeś. Może np. to był zdany egzamin, awans w pracy, sytuacje w których ktoś prosi Cię o radę itp.
- Zastanów się i zapisz, jak zachowuje się osoba, która już posiada przekonanie, które zapisałeś w punkcie 3. Co robi? Co Ty możesz zrobić, aby wzmocnić takie przekonanie? Jeśli Twoje przekonanie brzmi „jestem mądry”, to może warto wziąć odpowiedzialność za nowy projekt w pracy? Przeczytać merytoryczną książkę? Zapisz te czynności.
- Wybierz jedno z powyższych działań wspierających dane przekonanie i zastanów się, kiedy i gdzie może się wydarzyć. Wyobraź sobie tę sytuację z Tobą w roli głównej. Zrealizuj to wydarzenie w rzeczywistości.
- Skoncentruj się na zbieraniu doświadczeń potwierdzających nowe przekonanie. Zapisuj je i raz w tygodniu czytaj całą listę.
- Powtarzaj pozytywne i wspierające przekonania kilka razy w ciągu dnia. Wyobrażaj sobie, że zachowujesz się zgodnie z Twoimi przekonaniami.
Przy wykonywaniu tego ćwiczenia możesz skorzystać z tabeli, którą dla Ciebie przygotowałam.
Wizualizowanie sobie siebie z przyszłości, może początkowo wydawać Wam się dziwne. Warto jednak wykorzystać jedną z cech mózgu. Otóż, mózg nie odróżnia wyobrażeń od rzeczywistości. Dzięki temu kształtuje się w zależności od tego, na czym się koncentrujemy. Gdy myślimy pozytywnie, nasz mózg jest „zaprogramowany” na siłę i odporność oraz optymistyczne nastawienie.
Przy wykonywaniu tego ćwiczenia ważne jest, aby spisywać swoje myśli oraz kilkukrotnie zastanawiać się nad każdym punktem. Każde pytanie należy pogłębiać. Jeśli czujesz, że wolisz to ćwiczenie zrobić z kimś, to zawsze możesz odezwać się do mnie i umówić na sesję coachingową.
Powodzenia!