Odpoczynek to marnowanie czasu, tylko ciężką pracą można do czegoś dojść, jestem za stary na zmianę pracy…. To przykłady przekonań ograniczających. Przekonań, które utrudniają Ci pracę, pozbawiają wiary w siebie, przeszkadzają w realizacji celów zawodowych. To jednak też przykłady przekonań, nad których zmianą pracuję z klientami. Bo przekonania można zmienić.
Skąd się biorą przekonania?
Przekonania powstają na bazie naszych doświadczeń oraz… dzieciństwa. Wiele z nich wynosimy z domu i przekazujemy kolejnym pokoleniom. Chyba, że w porę zauważymy, że nam przeszkadzają, że nas nie wspierają i zdecydujemy się z nimi zmierzyć.
Przekonania, z którymi często się spotykam to między innymi:
jestem za młody na awans/ nowy projekt
to nie jest zawód dla kobiety
odpoczynek to lenistwo
jestem gorszy od innych
na pewno ktoś będzie musiał poprawiać moją pracę, bo to co zrobię będzie niewystarczające
jestem kobietą w męskiej branży i na pewno klienci uważają jakość mojej pracy za gorszą
bez pracy nie ma kołaczy
Widzisz tu swoje przekonania? Co byś dopisał do tej listy?
Kolejne źródło przekonań, które obserwuję, to wszystkie powiedzenia powielane, mam wrażenie, że bez refleksji, trochę automatycznie, przez różne osoby m.in. w sieci. Przykładem jest cytat Konfucjusza, z którym ja się absolutnie nie zgadzam: wybierz pracę, którą kochasz, a nie przepracujesz ani jednego dnia w swoim życiu. No nie…. praca to praca. Po pracy potrzebny jest odpoczynek dla naszej równowagi psychicznej, tak samo jak za pracę należy się zapłata. Oczywiście fantastycznie mieć pracę, którą się uwielbia. Życzę takiej każdemu! Jednak nawet jeśli tak jest, to moja wersja tego powiedzenia brzmi wybierz pracę, którą kochasz i zawsze pamiętaj o regularnym odpoczynku i urlopie.
Jak zmienić przekonania?
Przekonania najczęściej towarzyszą nam przez wiele lat. Nic więc dziwnego, że nie zmienimy ich od tak. Nie pomogą tutaj żadne mowy motywacyjne znanych osób. Mogą zainspirować do zmian, ale sama zmiana wymaga naszej pracy, przyjrzenia się swoim myślom i… cierpliwości. Jedno z ćwiczeń na zmianę przekonań ograniczających na wspierające znajdziesz w poprzednim artykule o przekonaniach.
Podstawą do zmiany przekonań jest poszerzenie samoświadomości, taki wgląd w siebie i autorefleksja.
Weź kartkę, długopis, dobrą herbatę i znajdź spokojne miejsce. Zastanów się, jakie przekonania ograniczające związane z pracą Tobie towarzyszą. Może to są te, które wymieniłam na początku, a może masz swoje, zupełnie inne. Wypisz je.
- Które z tych opinii są poparte dowodami, a które to tylko uogólnienia lub z góry przyjęte założenia, bo ktoś Ci tak powiedział?
- Skąd pochodzi to przekonanie? Może w Twoim domu się tak mówiło? A może 1 niepowodzenie sprawiło, że tak uważasz?
- Co przeczy tej opinii? Może jednak znasz kogoś, kto pracuje normalnie (ani dużo, ani mało) i coś osiągnął (samo osiągniecie jest mocno względne, dla każdego może to być coś innego)? Może kiedyś podczas odpoczynku od pracy, odwiedziłeś fajne miejsce, poznałeś interesujących ludzi i nie był to zmarnowany czas? Zastanów się, kiedy Twoje przekonania ograniczające się nie sprawdziły.
5 pytań
Wybierz jedno przekonanie ograniczające, nad którym najpierw chcesz popracować. Może to być na przykład to przekonanie, które najbardziej utrudnia Ci Twoją pracę, Twój rozwój.
Następnie zadaj sobie 5 poniższych pytań, a odpowiedzi i wszystkie przemyślenia zapisz.
Pokażę Ci to na przykładzie przekonania jestem już za stara na zmianę pracy.
- Czy ta myśl jest oparta na faktach?
Czy faktycznie jestem stara? Mam 31 lat. Hmm… nie jestem stara. Za mną 9 lat pracy zawodowej, a przede mną prawie 30. Nie jestem nawet w połowie mojego prawdopodobnego stażu pracy w całym życiu.
Fakty nie są ani dobre, ani złe. To my nadajemy im interpretacje na bazie której powstaje przekonanie. I to właśnie przekonanie wywołuje w nas określone emocje. Faktem jest, że mam 31 lat. A przekonaniem, że jestem za stara na zmianę pracy (a do jakiego wieku można zmieniać pracę? :)).
- Czy ta myśl pozwala mi chronić moje zdrowie i życie?
Przekonania ograniczające zazwyczaj wyzwalają negatywne emocje – źle mi w tej pracy, nie lubię jej, ale jej nie zmienię, bo przecież jestem już za stara na zmianę. Czuję frustrację i złość. To z kolei powoduje stres. Jeśli pobudzi on nas do działania, to super. Ale jeśli nie, to niestety długotrwały stres ma szkodliwy wpływ na nasz organizm i może prowadzić do zachorowań.
- Czy ta myśl najlepiej pozwala mi osiągnąć moje bliższe i dalsze cele?
Przy tym pytaniu warto zrobić krok w tył i zadać sobie pytanie, jakie są moje cele zawodowe. I tu nie ma jednej dobrej odpowiedzi. Dla jednych celem będzie wysokie stanowisko, a dla innych spokojna praca maks. 8h dziennie, a po pracy powrót do domu, do rodziny. I oba cele są ok, jeśli są faktycznie Twoje.
Jeśli Twoim celem jest ta druga opcja i spokój poza godzinami pracy, a pracujesz w miejscu, gdzie często zdarzają się nadgodziny, a dodatkowo musisz być pod telefon w weekendy, to raczej jesteś daleko swojego celu. Jeśli uważasz, że jesteś za stara na zmianę pracy, to ta myśl też Cię do tego celu nie przybliży.
- Czy ta myśl pomaga mi unikać najbardziej niepożądanych konfliktów z innymi ludźmi lub rozwiązywać je?
Przekonanie “jestem za stara na zmianę pracy” może być w ogóle niezwiązane z tym pytaniem. Ale może być też tak, że Twoja frustracja na pracę powoduje też konflikty ze współpracownikami. A może za konflikt uznasz swoją relację z pracą. Opcji jest kilka, pozostawiam to Twojej interpretacji.
- Czy ta myśl najlepiej pomaga mi odczuwać takie emocje, jakie chcę odczuwać bez nadużywania żadnych substancji?
Mogę z prawie 100% pewnością powiedzieć, że chcesz odczuwać emocje nacechowane pozytywnie. Chcesz się cieszyć ze swojej pracy, mieć poczucie sensu, odczuwać satysfakcję. Chcesz by była taka, jak sobie wymarzysz. Czy ta myśl “jestem za stara na zmianę pracy” Cię w tym wspiera? Czy czujesz te wszystkie pozytywne emocje w pracy, w której jest Ci źle?
Powyższe pytania pochodzą z Racjonalnej Terapii Zachowania. Jeśli na co najmniej 3 pytania odpowiesz “nie”, to przekonanie, które masz Ci nie służy i warto nad nim popracować.
Fakt czy przekonanie?
Jedną z ważniejszych rzeczy w pracy nad przekonaniami jest odpowiedzenie sobie na pytanie, czy ta myśl, która mi towarzyszy jest faktem? Faktem jest coś, co zarejestrowałaby też kamera. Wszystko inne to przekonanie.
Zachęcam Cię do pracy nad Twoimi przekonaniami ograniczającymi. Powoli, małymi krokami, w swoim tempie. Przekonania ograniczające pielęgnowałeś przez lata. Daj sobie teraz czas na zmianę. Na początek wybierz 1-2 przekonania, którym chcesz się przyjrzeć. Na szali jest Twoja pewność siebie, realizacja celów zawodowych i poczucie zadowolenia. Chyba warto, co? 🙂
